साचो saacho

#CyberMonopoly

ચાઈનીઝ એપ્લિકેશન બેન અને ચાઈનીઝ સામાનનો બહિષ્કાર બંને અલગ અલગ છે...

એપ્લિકેશન બેન સરકારે સુરક્ષા કારણોથી કરી છે.
ચાઈનીઝ વસ્તુનો બહિષ્કાર લોકોએ કરવાનો છે.

ગઈકાલે એક મિત્રએ પૂછ્યું કે

● આ બધી એપ બંધ થઈ તેનો શું ફાયદો થશે?

દરેક વસ્તુમાં ફાયદો ન જુઓ...

59 એપ્લિકેશન બેન થવાથી ડેટા ચોરી કરતી 2000+ એપ્લિકેશનને ડર લાગ્યો છે કે તેના પર પણ પ્રતિબંધ લાગી શકે છે.

પ્લે સ્ટોર અને એપ સ્ટોર દ્વારા એપ્લિકેશન તાત્કાલિક રિમુવ થતા. #Tiktok અને અન્ય કંપનીએ પ્રતિબંધ હટાવવા ભારત તથા ચીન સાથે ચર્ચાઓ શરૂ કરી છે. જે એપ્લિકેશન એવું માનતી હતી કે સાયબર ક્ષેત્રે અમે જ છીએ. તેને એક રાતમાં પોતાની ઔકાત ખબર પડી ગઈ. બીજી તરફ ભારતીય આઈટી કંપનીઓ દ્વારા બનાવેલી એપ્લિકેશન જેવી કે Mitron app, Roposo App, Chingari App, Vigo Video, Dubsmash install થવા લાગી છે.

2017ના ડેટા મુજબ ચીનમાં 35774 IT કંપનીઓ હતી, જ્યારે 2012માં ભારતમાં જ 50000+ IT કંપનીઓ હતી. છતાં ભારતીય કંપનીઓ માર્કેટમાં ચાલતી ન હતી તેનું કારણ કૉલિટી નહોતું તેનું કારણ આઈટી હાર્ડવેર મેન્યુફેક્ચરિંગ હતું. સસ્તું હાર્ડવેર આપીને ભારતીય હાર્ડવેર કંપનીને કઈ રીતે નુકશાન કરવામાં આવતું તેની માહિતી ફરી ક્યારેક આપીશ.

● એપ્લિકેશન પર પ્રતિબંધથી ચીનને શુ નુકશાન?

ચીનને સીધુ તો કોઈ નુકસાન નથી આડકતરી રીતે નુકશાન થયું છે. જેમ કે

૧. ચીની આઇટી કંપનીઓ ચીન સરકાર પર દબાણ બનાવશે કેમ કે અત્યાર સુધી તેણે ચીની સરકારને વફાદાર રહી ડેટા તો આપ્યા જ છે...

૨. આઇટી કંપનીઓને તેની પ્રોડક્ટ વેચાણ થી વધુ જાહેરાત માંથી પૈસા મળે છે. હવે પ્રતિબંધ લાગી ગયો છે તો તેને જાહેરાત મળવાની બંધ થઈ જશે.

૩. એક ફાયદો એ પણ છે કે જે એપ્લિકેશન પર પ્રતિબંધ લાગ્યો તેના સર્વર મોટા ભાગે ચીનમાં જ હશે. વેબસ્પેસ અને વેબસાઈટ માટે ચીની સર્વરનો વૈશ્વિક સ્તરે વપરાશ ઘટશે ફળ સ્વરૂપ ભારતીય સર્વરોને સીધો ફાયદો થશે. આત્મનિર્ભર બનવા માટે ઉત્તમ તક મળશે.

હું વારંવાર કહું છું કે મોબાઈલ આપણા ઉપયોગનું સાધન છે તેને આપણા પર હાવી ન થવા દો.

આશા છે કે આપેલી માહિતી વધુ લાંબી ન થઈ હોય અને આપે પુરી વાંચી હોય...

આપના મનમાં આવતાં સવાલો મોકલજો જેથી અધ્યયન કરી આપને સમજાય તેવી ભાષામાં જવાબ આપી શકાય...

#CyberGame #ચાઈનીઝ #એપ્લિકેશન
#સાગર_ચૌચેટા (સાચો)
#TheReaderSacho
01-07-2020

#CyberWar

સરકારશ્રી એ 59 એપ્લિકેશન બેન કરી તે ખૂબ જરૂરી હતું.

કદાચ આપને યાદ હશે થોડા વર્ષો પહેલા એક ગેમિંગ એપ્લિકેશન #બ્લુવેલ_ગેમ સમગ્ર દુનિયાએ બેન કરી હતી. તે એપ્લિકેશન લોકોના પર્સનલ ડેટા ચોરી કરી તેને આત્મહત્યા કરવા પ્રેરિત કરતી હતી.

"એક પત્નીએ તેના પતિનો મોબાઈલ માંગતા. પતિએ મોબાઈલ અનલોક કરી તેમાં અમુક એપ્લિકેશન ખોલી ફાઈલો ડીલીટ કરી, ફોન ગેલેરી માંથી ફોટાઓ ક્લિયર કર્યા, અમુક કૉલ હિસ્ટ્રી પણ ડીલીટ કરી પછી તેણે તેની પત્નીને ફોન આપ્યો..."

પતિ પત્નીનો સંબંધ એવો છે જેમાં બધું પારદર્શી હોય છતાં મોબાઈલ પત્નીના હાથમાં આપતા પહેલા ઘણું રિમુવ કરીને આપો છો છતાં કહો છો કે મારા ડેટાનું શુ મહત્વ હતું?

પર્સનલ ડેટા એટલે તમારા ભીતરનો અરીસો, દરેક વ્યક્તિ એક એવું જીવન જીવતા હોય જે કેવલ તે જ જાણતો હોય છે આ પ્રાઈવસી છે.

સુશાંતસિંહ એ આત્મહત્યા કરી તે સમયની તેની સ્થિતિ અન્યને કોઈને તેણે જણાવી નહોતી છતાં તેણે ટ્વિટર તથા સોશિયલ મીડિયા પર કરેલી પોસ્ટ દ્વારા એટલો ખ્યાલ આવ્યો કે તેના મગજમાં શુ ચાલી રહ્યું હતું?

હું છેલ્લા ઘણા વર્ષોથી સોશિયલ મીડિયામાં એક્ટિવ રહુ છું તેના રૂપ રંગ અને ફીચર્સ અપડેટ વિશે જાણતો જ રહુ છું માટે જ કહું છું કે આપણો સ્માર્ટફોન આપણા વિશે આપણાથી વધુ જાણે છે.

10 વર્ષ પહેલાના ફોટાનું નોટિફિકેશન આવે તો આનંદ આવે છે, કોઈ મિત્રના જન્મદિવસનું નોટિફિકેશન આવે તો પણ મજા આવે કે વાહ યાદ રાખવું ન પડ્યું…

શું માનો છો કે આ બધું તમારા ડેટા તપાસ્યા વિના થઈ રહ્યું છે ?

હું ફરીથી કહું હું જરાય ડરાવવા માંગતો નથી જે હકીકત છે એ જ સમજાવું છું.

તો શું મોબાઈલ વાપરવાનો બંધ કરી દેવાનો?
અરે ના,
એવું નથી કરવાનું આ બધી એપ્લિકેશન તમારો ડેટા ચોરી ન કરે અથવા તમે તેને જેટલું આપ્યું તેટલું જ શેયર કરે તેના માટે અમુક સ્ટેપ જરૂર લેવા પડશે તેમાં કદાચ તમારી પસંદગીની એપ્લિકેશન પણ ડીલીટ કરવી પડશે…

● પાસવર્ડ બદલી નાખવાના. કેવા પાસવર્ડ રાખવા વગેરે વિશે માહિતી આપી જ છે.
● એપ્લિકેશનને મૂર્ખ બનાવવાની કળા શીખી લ્યો.
● સોશિયલ મીડિયા પર આવતા કોઈપણ મેસેજને સાચો માનીને તાત્કાલિક રિએક્શન ન આપવું કે ન ફોરવર્ડ કરવો.
● મોબાઈલ તમારી સુવિધાઓ માટે છે તેના પાસે એટલું જ કામ લો જેટલું જરૂરી હોય.
કોઈ પણ એવી માહિતી જેની માત્ર તમને જ ખબર હોવી જોઈએ તે મોબાઈલમાં ન રાખો.
● માત્ર 59 એપ્લિકેશન જે સરકારે બેન કરી છે તેનાથી જ ખતરો હતો તેવું માનીને બેસી ન રહો, આવી ડેટા ચોર એપ્લિકેશનની સંખ્યા લાખો છે.
● મોબાઈલ, લેપટોપ જેવાં સાધનો હંમેશા અપડેટ રાખો તથા લાઇસન્સ સોફ્ટવેર વાપરવાનો આગ્રહ રાખો.
● વહાત્સપ્પ, ફેસબુક, ટ્વિટર, ગૂગલ, માઈક્રોસોફ્ટ જેવી મોટી કંપની પણ જાણ્યે અજાણ્યે તમારો ડેટા લેતી જ રહે છે. તમારે દરેકની જરૂરિયાત પ્રમાણે સીમિત કરવા પડશે...

વધુ કશું નહીં માત્ર એટલું જાણી લેજો કે ઓનલાઈન દુનિયા વાસ્તવિક નથી તે સુવિધાઓ વધારવા બની છે. તેને તમારા પર હાવી ન થવા દો…

59 સિવાયની હજારો એપ્લિકેશન પણ ડેટા ચોરી કરે જ છે સરકારનું ધ્યાન તેના પર જાય કે ન જાય પણ તેને પણ બાય બાય કરી જ દેજો…

આ ચતુર્થ શ્રેણીનું યુદ્ધ છે અને આપણે સ્વયં માટે લડવાનું છે...

#સાગર_ચૌચેટા (સાચો)
#TheReaderSacho
30-06-2020

#cyberattack

ઓનલાઈન થયા એટલે યુદ્ધમાં જ ઉતર્યા સમજી લેજો...
તમારા અંગત ડેટા ઓનલાઈન હોય અને તમે સુરક્ષિત છે તેવું માનતા હોય તો...

"પેટ ભરીને જમ્યા બાદ સિંહની ગુફામાં બકરું ઘુસ્યું, ઘણા સમય સુધી સિંહ સાથે રમત રમતું રહ્યું...
પછી !!!
બકરાને જોઈને સિંહને ભૂખ લાગી ગઈ...!!"

તમારો ખુલ્લો પડેલો ડેટા થોડી ઘણી જાણકારી ધરાવતા વ્યક્તિ આસાનીથી મેળવી શકે છે...

તમે ઓનલાઈન છો તેનો મતલબ કે સિંહના પાંજરામાં બકરાંની જેમ છો...
સિંહને ભૂખ ન લાગે ત્યાં સુધી રમી લેજો...

કોઈ પણ અતિશયોક્તિ કે ડર પેદા કરવાની વાત નથી કરતો...

મારા એક બોસના ટેબલ પર પડેલા કાગળ પર લખેલું હતું
"If you are coming with problem,
You have solution,
If you have no solution,
You are part of the problem."

આનો અર્થ એવો થાય કે

" જો તમે સમસ્યા લઈને આવો છો,
તો સમાધાન પણ તમારી પાસે હોવું જોઈએ,
જો સમસ્યાનું સમાધાન તમારા પાસે નથી,
તો તમે એ સમસ્યાનો ભાગ છો..."

#Cyber #security વિશે આપણે ઘણા અજાણ છીએ, આપણે એટલે હું તમે બધા જ.

આજનાં સમયમાં #online પણ રહેવું અને ડેટા બચાવવો મુખ્ય સમસ્યા છે...

મોટાભાગે આપણને સમસ્યા શું છે તેની માહિતી જ નથી હોતી. જો હોય તો પણ સમાધાન નથી ખબર હોતી...

લેખ લાંબો થશે અને આપ પૂરો નહીં વાંચો એ પણ સમસ્યા જ છે.

અમુક લોકોને જાણકારી આપીએ છતાં તે વાતને કઈ રીતે ઉડાવે તે પણ જાણી લેજો અને આપ કદાચ આવા સંવાદોમાં ડેટા સંબંધિત લાપરવાહી ધરાવતા સવાલ કરતા હોય તો સિંહને ભૂખ લાગે ત્યાં સુધી રાહ જુઓ...

● મારા ડેટા ચોરી કરીને કોઈ શું કરી લેશે?
● હું તો મારું કામ પતાવીને તરત offline થઈ જાઉં છું.
● મારી આઈડીમાં મેં જન્મ તારીખ ખોટી નાખી છે.
● હું કોઈ દિવસ મારો પાસવર્ડ કોઈને નથી આપતો.
● ગેમ સિવાય ઓનલાઈન કાંઈ નથી કરતો.
● તો શું ઓનલાઈન થવાનું જ નહીં?
● કોઈને મારા ડેટામાં શુ રસ હોય?

સોશિયલ મીડિયા, ગેમ, નેટ બેન્કિંગ, મોબાઈલ એપ્લિકેશન તથા મલ્ટીમીડિયા મોબાઈલ આ બધુ સિંહની ગુફા જેવું છે અને તેમાં પણ ટિકટોક અને તેના જેવી એપ્લિકેશન તો મોટી સંખ્યામાં માહિતી એકઠી કરી તેના સર્વરો પર પહુચાડે છે. તો આ હતી સમસ્યા...

આ મેસેજ તમારા સુધી પહોંચ્યો તેનો અર્થ કે તમે કોઈપણ માધ્યમથી online છો. તમે આ યુદ્ધમાં એકલા નથી તમારી પ્રાઇવેસી ખતરામાં છે તમે નહીં અને તેનાથી બચવા માટે મારી પાસે છે તે જાણકારી આપું છું...

એક વાત ચોખવટ પૂર્વક જણાવી દઉં છું કે હું કોઈ હેકર કે સાયબર એક્સપર્ટ નથી પરંતુ 20 વર્ષોથી સિંહની ગુફામાં રહીને પણ જીવી ગયેલો બકરો છું.

આપ મારા પર અને હું જણાવુ છું તેના પર આંખો બંધ કરીને ભરોસો ન કરતા પરંતુ સાયબર વૉરમાં ઓનલાઈન રહેવા છતાં #cyber_attack દરમિયાન લાંબા સમય સુધી સુરક્ષિત રહી શકો...

● પાસવર્ડ 20 દિવસમાં બદલી નાખવાનો આગ્રહ રાખવો.
● પાસવર્ડ તમે ભૂલી જાઓ તેવો રાખવો પરંતુ ક્યાંક તારીખ સાથે લખી રાખવો.
● પાસવર્ડ માં ભળતા અક્ષરોનો ઉપયોગ કરવો જેમ કે મારે 'Sagar' પાસવર્ડ રાખવો હોય તો '$@gA₹' આ પ્રમાણે પાસવર્ડ સેટ કરી શકાય.
● બિન જરૂરી સાઇટો પર રજિસ્ટ્રેશન ન કરવું.
● જો નેટબેન્કિંગનો ઉપયોગ કરતા હોય તો સાઇટ પર પાસવર્ડ સેવન રાખવા.
● મોબાઈલમાં ચાઈનીઝ એપ્લિકેશન ન ઉપયોગ કરો.
● ક્યારેય પાસવર્ડ ભૂલી જઈએ તો ઓથેન્ટીકેશન માટે પુછાતા સવાલોમાં મેન્ડેટરી ફિલ્ડ જ ભરવા.
● સોફ્ટવેર કે એપ્લિકેશન હંમેશા અપડેટ રાખવા.
● સોશિયલ મીડિયા પર એવી જ વાત શેયર કરો જે આપ ખરેખર વધુ લોકોને શેયર કરવા માંગતા હોય, એટલે કે જે પણ માહિતી આપ કોઈને આપવા ન માંગતા હોય તે માહિતી શેયર ન કરવી.
● પબ્લિક wifiનો ઉપયોગ કરતા સમયે બેન્ક સંબંધિત કામ ન કરવા. કર્યા હોય તો પાસવર્ડ તરત બદલી નાખવા.
● ગમે તેને મોબાઈલ નંબર શેયર ન કરો...

આવા અનેક મુદ્દાઓને કારણે સાઈબર અટેકથી આપની પ્રાઇવેસી બચાવી શકો છો...

એ ઉપરાંત એન્ટીવાયરસ, ફાયરવોલ, એન્ટી રેનસમવેર દ્વારા પણ તમારો ડેટા સુરક્ષિત રહેવાની શક્યતા વધી જશે…

"I am not a part of Problem…"

જેમ કૉરોનાથી સુરક્ષિત રહેવા માસ્ક પહેરો છો આ સમસ્યાથી બચવા માટે પણ જાગૃત બનો. મદદની જરૂર જણાય તો www.sacho.in પરથી સંપર્ક કરી લેજો કદાચ ક્યાંક મદદ કરી શકું...

#TheReaderSacho
25-06-2020